Kỳ họp lần thứ 39 Đại hội đồng Tổ chức hàng không dân dụng quốc tế (ICAO) diễn ra từ 27/9 – 7/10/2016 tại Trụ sở ICAO tại thành phố Mông-rê-an (Ca-na-đa). Đoàn Việt Nam tham dự Kỳ họp do Phó cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam Đinh Việt Sơn làm Trưởng đoàn và có sự tham gia của đại diện các cơ quan: Bộ Giao thông vận tải (Vụ Hợp tác quốc tế), Bộ Tài chính (Cục Tài chính doanh nghiệp), Bộ Ngoại giao (Vụ Luật pháp và Điều ước quốc tế) và Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam.
Phát biểu khai mạc Kỳ họp, ông Benard Aliu – Chủ tịch Hội đồng ICAO nhấn mạnh các ưu tiên về an ninh, an toàn và bảo vệ môi trường hàng không, tiếp tục thực hiện Kế hoạch không vận toàn cầu, Chương trình an ninh hàng không toàn cầu và chương trình thanh sát giám sát an ninh liên tục của ICAO (USAP-CMA). Chủ tich Hội đồng ICAO cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của sáng kiến “Không quốc gia nào bị tụt hậu” và kêu gọi các nước tiếp tục dành sự hỗ trợ thích đáng cho ngành hàng không của mình cũng với sự hỗ trợ của ICAO và các tổ chức quốc tế đặc biệt trong vấn đề đào tạo nguồn lực chuyên sâu về hàng không. Chủ tịch Hội đồng ICAO cũng nhấn mạnh một nội dung quan trọng của Kỳ họp lần này là thông qua cơ chế GMBM (Bù đắp lượng khí thải thông qua thị trường), kêu gọi các quốc gia ủng hộ thông qua cơ chế này và khuyến khích các quốc gia tham gia vào giai đoạn thử nghiệm của cơ chế này (từ 2021-2026).
Đoàn chụp ảnh cùng Chủ tịch Hội đồng ICAO ông Benard Aliu và Tổng Thư ký ICAO bà Fang Liu
Kỳ họp đã thảo luận và thông qua một số nội dung quan trọng sau:
Bầu thành viên Hội đồng ICAO (nhiệm kỳ 2017-2019)
Kết quả bầu Hội đồng ICAO (36 nước thành viên) nhiệm kỳ 2017 – 2019:
Nhóm 1 (Các quốc gia đóng vai trò quan trọng nhất trong lĩnh vực vận tải hàng không):Ốt-xtrây-lia, Bra-xin, Ca-na-đa, Trung Quốc, Pháp, Đức, Italia, Nhật bản, LB Nga, Vương quốc Anh và Hoa kỳ (11 nước).
Nhóm 2 (Các quốc gia đóng góp nhiều nhất trong lĩnh vực không vận quốc tế): Ác-hen-ti-na, Cô-lôm-bia, Ai Cập, Ấn Độ, Ai-len, Mê-hi-cô, Ni-gê-ria, Ả-rập Xê-út, Xing-ga-po, Nam Phi và Tây Ban Nha, Thụy Điển (12 nước).
Nhóm 3 (Các quốc gia đại diện cho khu vực địa lý): An-gê-ri, Carbo Verde, Công-gô, Cu ba, Ê-cu-a-đo, Ken-nia, Li-bi, Ma-lai-xia, Pa-na-ma, Hàn Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ, các Tiểu vương quốc Ả rập thống nhất, Tan-da-nia và U-ru-guay (13 nước).
Đoàn Việt Nam làm việc với Đoàn In-đô-nê-xia
Sửa đổi Công ước Chi-ca-gô
Kỳ họp đã sửa đổi Điều 50(a) của Công ước Chi-ca-gô về tăng số lượng thành viên Hội đồng ICAO từ 36 lên 40 thành viên. Sửa đổi Điều 56 của Công ước Chi-ca-gô về tăng số lượng thành viên trong Ủy ban Không vận từ 19 lên 21 thành viên. Đặc biệt trong nội dung này, Kỳ họp sẽ xem xét việc bổ sung một ghế thành viên Hội đồng cho khu vực châu Á-Thái Bình Dương.
Tiếp tục chính sách tự do hóa vận tải hàng không
Kỳ họp thông qua báo cáo của Hội đồng về tiếp tục thực hiện chính sách trong lĩnh vực vận tải hàng không để vận tải hàng không phát triển ổn định, hiệu quả, điều hòa, hài hòa và bền vững trên cơ sở cân bằng về cơ hội, không phân biệt đối xử, tôn trọng lẫn nhau về các quyền của các quốc gia và tính đến lợi ích chung. Kỳ họp thông qua tầm nhìn dài hạn cho việc tự do hóa vận chuyển hàng không, theo đó các quốc gia cam kết tiếp tục thực hiện chính sách tự do hóa vận tải hàng không quốc tế vì lợi ích của mọi thành phần hoạt động trong ngành hàng không và lợi ích kinh tế, trong khi vẫn đảm bảo mức độ cao nhất về an ninh, an toàn và các cơ hội ngang bằng và bình đẳng.
Chiến lược an ninh hàng không
Hội đồng báo cáo về tình hình thực hiện Chiến lược an ninh hàng không toàn diện của ICAO (ICASS) giai đoạn 2014-2016 và kế hoạch cho giai đoạn tới 2017-2019. Chiến lược ICASS của ICAO là bước chuyển đổi sang Chương trình an ninh hàng không toàn cầu do ICAO xây dựng, dự kiến hoàn thành vào năm 2019. Trong giai đoạn 2017-2019, chiến lược ICASS tập trung vào các nội dung sau: (i) tiếp tục xử lý có hiệu quả những mối đe dọa hiện tại và tương lai; (ii) tăng cường sáng kiến về an ninh hàng không; (iii) tăng cường chia sẻ thông tin; (iv) tăng cường sự tuân thủ toàn cầu (xử lý những khác biệt tại mỗi quốc gia thông qua các đợt thanh tra an ninh hàng không); (v) tăng cường đào tạo nguồn nhân lực an ninh hàng không; (vi) công nhận lẫn nhau đối với các qui trình an ninh hàng không ; (vii) Nâng cao nhận thức về an ninh hàng không trên toàn cầu nhằm xử lý những thách thức mới đối với an ninh hàng không
Môi trường hàng không
Kỳ họp đã thông qua cơ chế GMBM sau 6 năm nghiên cứu, đánh dấu một bước quan trọng trong nỗ lực của ICAO cũng như các quốc gia thành viên trong chiến lược bảo vệ môi trường hàng không, giám phát khí thải CO2 trong hoạt động hàng không dân dụng, thực hiện mục tiêu theo Thỏa thuận của Liên Hợp Quốc về Biến đổi khi hậu (UNFCCC) và Thỏa thuận Paris tại COP 21. Giai đoạn thử nghiệm (tự nguyện) sẽ được thực hiện trong giai đoạn 2021-2026. Hiện nay đã có 62 quốc gia bày tỏ ý định tham gia giai đoạn thử nghiệm này.
Đoàn Việt Nam làm việc với Đoàn Nhật Bản
Thông qua ngân sách thường xuyên của ICAO
Hội nghị đã thông qua ngân sách thường xuyên của ICAO là 302.001.000 đô la Ca-na-đa, trong đó 277.065.000 đô-la Ca-na-đa sẽ được phân bổ cho các quốc gia đóng góp, phần còn lại là 25.000.000 đô la là từ các nguồn thu khác nhau của ICAO. Ngân sách đóng góp được phân bổ cụ thể trong các năm như sau: Năm 2017: CAN $89.344.000; Năm 2018: CAN $91.540.000; Năm 2019: CAN $96.181.000.
Tỷ lệ đóng góp ngân sách ICAO của Việt Nam hàng năm trong 3 năm 2017-2019 là 0,14% trong tổng số 277.065.000 đô-la Ca-na-đa, tăng 0,01% so với giai đoạn 2014-2016 (0,13%).
Trong thời gian tham dự Kỳ họp, Đoàn đã có các buổi tiếp xúc bên lề với các Đoàn: Ca-na-đa, Nhật Bản, In-đô-nê-xia. Tại các cuộc tiếp xúc, hai bên trao đổi về chính sách vận tải hàng không, hoạt động khai thác của các hãng hàng không Việt Nam, trao đổi hợp tác trong lĩnh vực môi trường; trao đổi kinh nghiệm trong việc thực hiện Chương trình hành động quốc gia về giảm phát CO2 và việc triển khai thực hiện cơ chế GMBM.
Đoàn Việt Nam đã có buổi chào xã giao Chủ tịch Hội đồng ICAO và Tổng thư ký ICAO. Tại buổi tiếp, Chủ tịch ICAO và Tổng thư ký cảm ơn đoàn Việt Nam đã tham dự Kỳ họp lần này và đánh giá cao sự phát triển của ngành Hàng không Việt Nam cũng như sự tham gia tích cực của Việt Nam vào các hoạt động của ICAO. Chủ tịch và Tổng thư ký nhấn mạnh sự phát triển hàng không mạnh mẽ trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương trong đó Việt Nam đóng vai trò quan trọng và khuyến nghị Việt Nam tiếp tục tập trung phát triển nguồn nhân lực đảm bảo sự phát triển bền vững của ngành hàng không theo sáng kiến “ Không quốc gia nào bị tụt hậu” của ICAO và sẵn sàng hỗ trợ Việt Nam thông qua Văn phòng Khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Đoàn Việt Nam bày tỏ cảm ơn sự giúp đỡ của ICAO trong những năm qua và mong tiếp tục nhận được sự hỗ trợ, giúp đỡ trong thời gian tới.
